ETİK - NOTLAR (DÖNEM 5)


S5. Yunanca ethos, karakter; ethe ise sığınak anlamına geliyor.
Latince mores töre, karakter anlamında. Cicero moralis sözcüğünü kullanmış.

S24. İlkçağ'da mutluluk ve erdem etiği (günümüzde MacIntyre: erdem); Kant'ta ödev; Max Scheler, N. Hartman, İ.Kuçuradi'de değerler etiği.

S25.Demokritos > Mutluluk Etiği

  • Patheyi bastır (duygulanımları yen).
  • Korkuya, kaygıya, boş kuruntuya, tutkuya izin verme.
  • Ölçülü ve sakin ol.
  • Temaşanın tadını çıkar.
  • Aklı ve düşünceyi geliştir.

    S26. Sofistlerden Georgias: yararlılık, Aristippos: hazcılık.

    S29. Kinikler: Erdem! İhtiyaçları azalt (ör. Diyojen). Mutluluk haz karşısında bağımsızlaşmaktır. S31/33/60. Platon, Descartes, Stoacılar: adalet, bilgelik, cesaret, ölçülülük.
    Aristo: Erdemler alışkanlıkla kazanılır.

    S36. Reichenbach, Ayer, Carnap: Etik felsefe dışı tutulmalıdır.

    S48. Sokrates: Kötülük bilgisizlikten gelir. Haksızlık etmektense, haksızlığa uğramayı yeşlerim.
    İyi ve mutlu bir yaşam için; ölçülü ol, dost edin, yasalara uy.

    S60. Stoa: Dosdoğru ol. Kendi doğana uygun yaşa (Kathekon; ödev ahlakı).

    S72. Thomas Hobbes: Status naturalis, insanın kendini koruma ve sevme içgüdüsüdür. Status civilis kurulmalıdır.

    S73. Hutcheson ve Shaftesbury: Etik bir duygudur.

    S75. David Hume: sevgi ve duygudaşlık olarak etik; vicdan.

    S77. I Kant. Koşulsuz üç buyruk: kesin, adev, pratik (iyi isteme)

    S78. Faydacılık, Bentham: En büyük mutluluk ilkesi. JS Mill, sadece nicelik değil, nitelik de!

    S88. Max Scheler, fenomenoloji geleneği içinde yer alır. Değerleri bilinç edimleri (aktları) olarak görür. Değerler üçe ayrılır: kişi (ahlak), vital (sağlık), şeylerin değeri (estetik).

    S89. N. Hartmann, değerleri ontolojik açıdan kendi başına varlık olarak ele alır. Değerşer sezgisel olarak kavranır. Bazıları "değer körlüğü" yaşar.

    S91. I Kuçuradi: Antropolojik açıdan ele alır. Gnosiolojizmi, insani bağlamdan koparılmayı eleştirir. Kuçuradi dört etik ilişkisi tanımlar:
    (1) kişi ile kişi arasında;
    (2) kişi ile bir insansal durum arasında;
    (3) yargıcın etik ilişkisi;
    (4) kişinin kendisiyle ilişkisi.

    S93. Frankena, metaetik: İyi-kötü, doğru-yanlış nasıl tanımlanır?
    Eylem, vicdan, irade, niyet, sorumluluk, akıl, vb. nedir?

    S110. G. Hardin, cankurtaran sandalı etiği: Kimseyi alma.
    Peter Singer, Uygulamalı Etik ile itiraz eder. En fazla insanın mutluluğu hedeflenmelidir.
    Thomas Pogge: Dünyada Yoksulluk ve İnsan Hakları

    S119. Hans Jonas: Sorumluluk İlkesi (çevre, vb.)
    Habermas ve Apel: diskurs (müzkaere ve tartışma) etiği
    Z. Bauman: Postmodern Etik (minimalist bir ahlak)

    Koray KARABEKİROĞLU


  • Bu sayfayı yazdırmak için burayı tıklayın


    En iyi 1024x768 çözünürlükte görüntülenir... Bu sitede yer alan yazıların her türlü yayın hakkı Dr. Koray Karabekiroğlu'na ait olup; kendisinden Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre yazılı izin alınmadan söz konusu yazıların herhangi bir bölümü veya tamamı iktibas edilemez veya herhangi bir usul ile çoğaltılamaz. Kaynak göstermek ve bilimsel kurallara riayet edilmek kaydı ile alıntı yapılması mümkündür.

    Çocuk ve Hayat üzerine her şey için tıklayın

    Web sitesi: Koray Karabekiroglu